بیل گیتس می گوید: آن چه که به دیگران عرضه می کنید اهمیتی ندارد؛ بلکه نحوه عرضه آن مهم است. واقعا باید این حرف و سایر حرف هایی که بزرگان در باب آموزش سخنرانی و فن بیان و سخنران حرفه ای مطرح کرده اند را باید با آب طلا نوشت! به خوبی می دانیم که سخنرانی و اصولا استفاده از فن بیان همان طور که می تواند بسیار مخرب باشد و علیه یک فرد تمام شود ممکن است نظیر یک چوب جادوگری عمل کند. یک سخنران در طول سخنرانی  با روح و روان مخاطبان خودش بازی می کند. او می تواند روح مخاطب خود را خسته و کسل نماید یا این که کاری کند از صمیم قلب نسبت به سخنانش علاقمند شوند! این ترفندهای جادویی فقط از عهده یک سخنران حرفه‌ ای بر می آید. سخنرانی که می داند چه بگوید و در مقابل از گفتن چه چیزهایی در سخنرانی یا چه کارهایی پرهیز نماید.

شما هم به عنوان یک سخنران حرفه ای با این موارد آشنایی دارید؟ تا به حال علت موفقیت یا عدم موفقیت خود را در سخنرانی جستجو کرده اید؟ در هر صورت از این پس هیچ جایی برای ارتکاب به اشتباهات مختلف در فن بیان و سخنرانی باقی نمی ماند؛ چون در ادامه قرار است این موارد را بررسی کنیم.

چیزهایی که سخنران حرفه‌ ای از آن ها پرهیز می کند

اغلب موارد سخنرانان حرفه ای گرفتار اشتباهاتی می شوند که معمولا غیرعمدی و ناخواسته هستند. خواسته یا ناخواسته ما در مقابل رفتار خود در برابر مخاطبان مسئول هستیم.

کوچک شمردن شنوندگان

کوچک شمردن مخاطبان در همایش های بزرگ درسی که نمونه های آن در کشور ما زیاد برگزار می شود دیده می شود. اصولا وقتی که مسئله سوال و جواب در یک بحث علمی مطرح می شود افراد ترس زیادی از پرسیدن سوالات خود دارند. جو علمی حاکم بر مخافلی که معمولا تخصصی هستند باعث می شود که افراد یا سوال نپرسند یا این که سوالات ابتدایی و گاهی پیش پاافتاده آن ها با واکنش غیرمنتظره سخنران مواجه شود.

مشاهده مقاله  هنر مدیریت بحث های گروهی: یک سخنران هنرمند باشید!

سوال پرسیدن مخاطبان و تعاملی که یک سخنران با آن ها برقرار می کند نباید باعث شود از جایگاه بالاتری به بقیه نگاه کند. اهمیت تواضع در سخنرانی بیش از همیشه مطرح است.

تظاهر و پیچیده سازی مطالب

تظاهر به پیچیده و دشوار بودن یک مطلب مخاطب را به مرحله انکار می رساند. مرحله ای که او شما را نادیده می گیرد و همان بحث همیشگی جذاب نبودن سخنرانی مطرح می شود. تصاویر مختلفی که از خواب آلودگی افراد در سخنرانی های مهم یا ترک محل سخنرانی منتشر می شود ممکن است از همین ضعف بزرگ نشات گرفته باشد!

مشکل بزرگ دیگری که وجود دارد علاقه برخی از سخنرانان به استفاده از واژه ها و عبارات پیچیده و فراتر از فهم دیگران است. گاهی هم ممکن است سخنران سخت گیری های مختلفی از خود نشان دهد که فراتر از مطالب قابل بحث می باشند. مثلا:

• توضیحات ساده و ملموس با استفاده از کلمات ثقیل دشوار شود
• استفاده از مطالب مراجع و منابع مختلف بدون ذکر نام آن ها
• انعطاف ناپذیری سخنران برای تغییر مکان، زمان و شرایط برگزاری سخنرانی
• عدم احترام کافی به وقت و شخصیت مخاطبان مثلا با دیر حاضر شدن سر جلسه سخنرانی

تمام این رفتارها بلافاصله بعد از حضور شما روی استیج یا صحنه برای مخاطب مشهود است.

زرنگ بازی درآوردن و حیله گری!

برای سخنران حرفه‌ ای نه؛ اما برای آن دسته از سخنرانانی که تازه طعم صحنه و توجه جمعیت بزرگ را به خودشان چشیده اند ممکن است دیدن مخاطبانی که شانه به شانه در سالن چند هزارنفری و با سختی های فراوان در کنار هم نشسته اند خنده دار باشد. در نگاه برخی مخاطب در حکم یک مشتری است و مشتری هم خیلی وقت ها می تواند توسری خور باشد! اما واقعیت چیز دیگری است.

مشاهده مقاله  با آموزش آنلاین فن بیان از سدفاصله ها برای یادگیری عبور کنید

برای یک سخنران حرفه‌ ای میکروفون، اعتبار و شهرتی که از تبلیغات به دست آمده است غرور نمی آفریند. این غرور هیچ وقت باعث نمی شود در پاسخ گویی به سوالات مخاطبان حیله گری یا اصطلاح زرنگ بازی درآوردن مطرح شود!

پیش دستی کردن در برابر سوالاتی که مخاطبان می پرسند و طرح و نقشه کشیدن برای این که یک بحران را در سخنرانی از سر بگذرانید در یک سخنرانی بزرگ و پرطرفدار مطرح نیست. این سخنران حرفه‌ ای جواب سوالات را با عبارات محترمانه “ترجمه من می گوید…”، ” تحقیقات من در این موضوع نشان داده است…”، و…پاسخ می دهد.

عذرخواهی ها مکرر برای موارد قابل کنترل

چیزهایی در طول سخنرانی وجود دارد که هرگز تحت کنترل ما نیستند. مثلا سخنرانی در صورت قطع برق یا مشکلات فنی مربوط به دستگاه های پخش سالن. عذرخواهی برای مشکلات سخنرانی و تلاش برای رفع آن ها بلامانع است و بخشی از وظیفه سخنران می باشد؛ اما فقط برای این دسته از موقعیت ها که کاملا از کنترل ما خارج هستند! اگر کسی به شما زنگ می زند، اگر احساس ناراحتی جسمی خاصی در شما وجود دارد یا این که ناهماهنگی خاصی از قبل پیش بینی شده است هرگز غذرخواهی در قبال آن قابل پذیرش نیست!